આયુર્વેદમાં અર્જુનની છાલનો ઉપયોગ દવા તરીકે થાય છે. આ વૃક્ષનું વૈજ્ઞાનિક નામ ટર્મિનલિયા અર્જુના છે. NCBI દ્વારા કરવામાં આવેલા સંશોધનમાં જાણવા મળ્યું છે કે અર્જુનની છાલમાં ટ્રાઇટરપેનોઇડ્સ નામનું રસાયણ હોય છે. આ રસાયણને કારણે, અર્જુનની છાલ હૃદયની સમસ્યાઓને દૂર રાખવામાં મદદરૂપ થઈ શકે છે.
તે હાઈ બ્લડ પ્રેશર અને કોલેસ્ટ્રોલ સહિત અનેક રોગોથી રાહત આપી શકે છે. સદીઓથી આયુર્વેદમાં અર્જુનની છાલનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. ચાલો જાણીએ અર્જુનની છાલના ફાયદા અને તેને પીવાની યોગ્ય રીત…
અર્જુનની છાલના ફાયદા
૧. હૃદય માટે ફાયદાકારક
હૃદયરોગીઓ માટે અર્જુનની છાલ ખૂબ જ ફાયદાકારક છે. તે હૃદયના સ્વાસ્થ્યને સુધારવામાં મદદ કરે છે અને બ્લડ પ્રેશરને નિયંત્રણમાં રાખે છે. તેનું નિયમિત સેવન કરવાથી હૃદય રોગનું જોખમ ઓછું થઈ શકે છે.
2. ખાંડ નિયંત્રણ
જો તમને ખાંડની સમસ્યા હોય, તો અર્જુનની છાલનું સેવન મદદરૂપ થઈ શકે છે. તે શરીરમાં ખાંડના સ્તરને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરે છે, જે ડાયાબિટીસના દર્દીઓને રાહત આપે છે.
૩. વજન ઘટાડવામાં મદદરૂપ
અર્જુનની છાલનું સેવન કરવાથી ચયાપચય વધે છે, જે વજન ઘટાડવામાં મદદ કરે છે. તે શરીરમાંથી વધારાની ચરબી બાળવામાં મદદ કરે છે. આનાથી સ્થૂળતા પણ ઝડપથી ઓછી થાય છે.
૪. પાચનતંત્રને મજબૂત બનાવે છે
અર્જુનની છાલ પેટની સમસ્યાઓ દૂર કરવામાં પણ મદદ કરે છે. તે કબજિયાત, ગેસ અને સોજો જેવી સમસ્યાઓ દૂર કરે છે અને પાચનતંત્રને મજબૂત બનાવે છે.
૫. કિડનીને સ્વસ્થ રાખો
અર્જુનની છાલ કિડની માટે પણ ફાયદાકારક છે. તે કિડનીને સાફ કરે છે અને શરીરમાંથી ઝેરી પદાર્થોને દૂર કરવામાં મદદ કરે છે.
અર્જુનની છાલ કેવી રીતે પીવી
૧. અર્જુનની છાલનો ઉકાળો બનાવવાની રીત
- અર્જુનની છાલ – ૫-૬ ગ્રામ
- પાણી – ૫૦૦ મિલી
બનાવવાની રીત
- સૌ પ્રથમ, અર્જુનની છાલને સારી રીતે ધોઈ લો અને તેના નાના ટુકડા કરી લો.
- પછી તેને ૫૦૦ મિલી પાણીમાં નાખીને ઉકળવા મૂકો.
- પાણીને ૧૦ થી ૧૫ મિનિટ સુધી ઉકાળો એટલે કે જ્યાં સુધી તે અડધાથી ઓછું ન થઈ જાય.
- હવે આ ઉકાળાને ગાળી લો અને સવારે ખાલી પેટ પીવો.
- જો તમે ઈચ્છો તો, સ્વાદ વધારવા માટે તેમાં મધ ઉમેરી શકો છો.
૨. અર્જુનની છાલનો પાવડર
- જો ઉકાળો પીવો મુશ્કેલ હોય, તો તમે અર્જુનની છાલનો પાવડર પણ વાપરી શકો છો.
- ૧-૨ ગ્રામ પાવડર એક ગ્લાસ પાણી સાથે લો.
- દિવસમાં બે વાર લો અને પરિણામો જુઓ.
આ ધ્યાનમાં રાખો
- અર્જુનની છાલનું વધુ પડતું સેવન ન કરો.
- ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન સ્ત્રીઓ અને નાના બાળકોને આપતા પહેલા તમારા ડૉક્ટરની સલાહ અવશ્ય લો.