મંગળવારે ન્યૂયોર્કમાં એશિયા સોસાયટી અને એશિયા સોસાયટી પોલિસી ઇન્સ્ટિટ્યૂટ દ્વારા આયોજિત એક કાર્યક્રમને સંબોધિત કરતી વખતે જયશંકરે કહ્યું હતું કે બંને દેશો વચ્ચે ઘણા કરારો પર હસ્તાક્ષર થયા છે તે પછી દ્વિપક્ષીય કરારો અંગે ચીનની ટિપ્પણીઓ આવી છે. આ કરારોનું ઉલ્લંઘન કરીને ચીને વાસ્તવિક નિયંત્રણ રેખા પર મોટી સંખ્યામાં સૈનિકો મોકલ્યા હતા. પરંતુ અમે ચીનને પણ આવો જ જવાબ આપ્યો.
ભારત અને ચીન વચ્ચે છેલ્લા કેટલાક સમયથી તણાવ ચાલી રહ્યો છે, પરંતુ હવે ભારતની કૂટનીતિની અસર ચીન પર દેખાવા લાગી છે. ભારત અને ચીન પૂર્વી લદ્દાખમાં લાઈન ઓફ એક્ચ્યુઅલ કંટ્રોલ (LAC)ના મુદ્દે મતભેદો ઘટાડવાની દિશામાં કામ કરી રહ્યા છે.
બંને દેશો વચ્ચે વાતચીત ચાલુ છે
એક અંગ્રેજી અખબાર અનુસાર, એપ્રિલ 2020 પહેલાની સ્થિતિને ધ્યાનમાં રાખીને સંભવિત ઉકેલની રૂપરેખા આપવામાં આવી રહી છે. આ સાથે અરુણાચલ પ્રદેશના મુદ્દાના ઉકેલ માટે બંને દેશો વચ્ચે સમજૂતી થઈ છે. ચીન અને ભારત પૂર્વી લદ્દાખમાં મડાગાંઠને સમાપ્ત કરવા માટે સૈનિકોને છૂટા કરવા અને મતભેદોને ઘટાડવા પર વાતચીત ચાલુ રાખવા સંમત થયા છે, ચીનના સંરક્ષણ મંત્રાલયે ગુરુવારે જણાવ્યું હતું.
સમસ્યાનો ઉકેલ
ચીનના રાષ્ટ્રીય સંરક્ષણ મંત્રાલયના પ્રવક્તા ઝાંગે જણાવ્યું હતું કે ચીન અને ભારત બંને વાતચીત દ્વારા પોતાના મતભેદો ઘટાડવા સંમત થયા છે. ટૂંક સમયમાં બંને દેશો આ સમસ્યાનો ઉકેલ શોધી લેશે. ઝાંગ શિયાઓગાંગે કહ્યું કે ચીન અને ભારતે રાજદ્વારી અને સૈન્ય માધ્યમો દ્વારા એકબીજા સાથે વાતચીત જાળવી રાખી છે. આ મંત્રણામાં ભારત અને ચીનના વિદેશ મંત્રીઓ, ભારતના રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર અને સરહદ પરામર્શ મિકેનિઝમ સાથે સંકળાયેલા અધિકારીઓ સામેલ છે.
રશિયામાં બ્રિક્સની બેઠક
ઝાંગે વિદેશ પ્રધાન એસ જયશંકર અને ચીનના વિદેશ પ્રધાન વાંગ યી વચ્ચેની બેઠક તેમજ રશિયામાં બ્રિક્સ બેઠકની બાજુમાં વાંગ અને રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર અજીત ડોભાલ વચ્ચેની તાજેતરની બેઠકનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો. વાંગ અને ડોભાલ વચ્ચેની વાતચીત પર બોલતા, ચીનના વિદેશ મંત્રાલયના પ્રવક્તા માઓ નિંગે કહ્યું કે બંને દેશોની ફ્રન્ટલાઈન સેનાઓએ ગલવાન ખીણ સહિત ચીન-ભારત સરહદના પશ્ચિમ સેક્ટરના ચાર વિસ્તારોમાંથી સૈનિકોને પાછા ખેંચી લીધા છે.
પેટ્રોલિંગ સિસ્ટમ સાથે છેડછાડ
વિદેશ મંત્રી જયશંકરે કહ્યું કે જ્યારે તેઓ કહે છે કે 75 ટકા સમસ્યા હલ થઈ ગઈ છે, તો તે માત્ર સેના પાછી ખેંચવાના સંદર્ભમાં છે. અત્યારે મુખ્ય મુદ્દો પેટ્રોલિંગનો છે. 2020 પછી પેટ્રોલિંગ સિસ્ટમ સાથે છેડછાડ કરવામાં આવી છે. પેટ્રોલિંગના કેટલાક પ્રશ્નો ઉકેલવાના બાકી છે. આ પછી, સૈનિકોની સંખ્યા ઘટાડવાનો મોટો મુદ્દો છે, બંને દેશોએ સરહદ પર મોટી સંખ્યામાં સૈનિકો તૈનાત કર્યા છે. ભારત અને ચીન વચ્ચેની સમગ્ર 3,500 કિલોમીટરની સરહદ વિવાદિત છે.