પૃથ્વી પર જોવા મળતા બધા જ સાપ પોતાના શરીરમાં અલગ અલગ માત્રામાં ઝેર ઉત્પન્ન કરે છે. કેટલાક સાપમાં તે વધુ માત્રામાં ઉત્પન્ન થાય છે અને કેટલાકમાં ઓછી માત્રામાં. એટલું જ નહીં, કેટલાક સાપના ઝેરના થોડા ટીપાં મૃત્યુનું કારણ બની શકે છે.
વિશ્વમાં સાપની 3,789 પ્રજાતિઓ છે. આમાંના કેટલાક સાપ ઝેરી હોય છે અને કેટલાક સાપમાં ઝેર હોતું નથી. ભારતમાં સાપની 300 થી વધુ પ્રજાતિઓ જોવા મળે છે.
ભારતમાં જોવા મળતા સાપમાંથી 66 પ્રજાતિઓ ઝેરી છે. ભારતમાં, ચાર સૌથી ઝેરી સાપને બિગ ફોર કહેવામાં આવે છે. આ છે ઇન્ડિયન કોબ્રા, કોમન ક્રેટ, રસેલ્સ વાઇપર, સો-સ્કેલ્ડ વાઇપર.
ભારતમાં જોવા મળતા સાપમાંથી 66 પ્રજાતિઓ ઝેરી છે. ભારતમાં, ચાર સૌથી ઝેરી સાપને બિગ ફોર કહેવામાં આવે છે. આ છે ઇન્ડિયન કોબ્રા, કોમન ક્રેટ, રસેલ્સ વાઇપર, સો-સ્કેલ્ડ વાઇપર.
આ ઉપરાંત, ક્રેટ પ્રજાતિના સાપ દરરોજ લગભગ 10-15 મિલિગ્રામ ઝેર ઉત્પન્ન કરે છે. સો સ્કેલ્ડ વાઇપર પ્રજાતિ એક દિવસમાં સરેરાશ 5-10 મિલિગ્રામ ઝેર ઉત્પન્ન કરે છે. જોકે, આ જથ્થો ક્યારેક તાપમાન અને પરિસ્થિતિઓના આધારે બદલાઈ શકે છે.
માહિતી અનુસાર, કોબ્રા જેવા ઝેરી સાપમાંથી માત્ર 5 મિલિગ્રામ ઝેર વ્યક્તિને મારી શકે છે. જોકે, ક્યારેક સમયસર સારવાર મળે તો સ્થિતિ બચાવી શકાય છે.