આ વખતે ચોમાસું વહેલું આવે છે અને મોડું વિદાય થાય છે. બુધવારે દિલ્હી સહિત જમ્મુ-કાશ્મીર, હિમાચલ, પંજાબ, હરિયાણા, ઉત્તરાખંડ અને રાજસ્થાનમાં ચોમાસાએ વિદાય લીધી. ઉત્તર પ્રદેશ અને મધ્ય પ્રદેશનો પશ્ચિમ વિસ્તાર પણ ચોમાસાથી મુક્ત બન્યો હતો. હવામાન વિભાગ એટલે કે IMD અનુસાર, સમગ્ર દેશમાંથી ચોમાસું પાછું ખેંચવા માટે સ્થિતિ અનુકૂળ છે. આગામી બે-ત્રણ દિવસમાં તે થોડુ આગળ પીછેહઠ કરતી વખતે લગભગ અડધા દેશના ભાગમાંથી ખસી જશે.
ઓક્ટોબર સામાન્ય કરતાં વધુ ગરમ
આ રીતે 17 ઓક્ટોબર સુધીમાં ચોમાસું સંપૂર્ણપણે પાછું ખેંચી લેશે. દક્ષિણ-પશ્ચિમ ચોમાસાની વિદાય સામાન્ય રીતે 17 સપ્ટેમ્બરથી શરૂ થાય છે. એક અઠવાડિયામાં તે દિલ્હીથી પરત પણ જાય છે. પરંતુ આ વખતે તે આઠ દિવસ બાદ પરત ફરી રહ્યો છે. આ કારણે આ વખતે ઓક્ટોબર સામાન્ય કરતાં વધુ ગરમ રહેવાનો અંદાજ છે. લાંબા સમય બાદ 137 દિવસના વિરામ વગર ચોમાસાની તીવ્ર ગતિવિધિ શિયાળાની ઋતુ પર પણ અસર કરી શકે છે.
ક્યારે ઠંડી પડશે
જો કે, આ મોટાભાગે વેસ્ટર્ન ડિસ્ટર્બન્સ પર નિર્ભર રહેશે. એક દિવસ પહેલા, IMD એ ડિસેમ્બર-જાન્યુઆરી દરમિયાન ઉત્તર ભારતમાં તીવ્ર ઠંડીની આગાહી કરી હતી, પરંતુ ખાનગી હવામાન મોનિટરિંગ એજન્સી સ્કાયમેટનું કહેવું છે કે જ્યારે પશ્ચિમી વિક્ષેપ સક્રિય થશે ત્યારે જ ઠંડીમાં વધારો થશે. સામાન્ય સંજોગોમાં, ચોમાસા દરમિયાન વધુ પડતા વરસાદ સાથે ઠંડીનો કોઈ સંબંધ નથી.
ઠંડી ક્યારે આવશે?
IMDનું કહેવું છે કે અલ નીનોના નબળા પડવાની અને પશ્ચિમ પ્રશાંત મહાસાગરમાં લા નીના સક્રિય થવાની પ્રક્રિયા પણ આગામી દિવસોમાં શરૂ થશે, જે ઠંડીને વધારવામાં મદદ કરી શકે છે, પરંતુ તેના વિશે અત્યારે ચોક્કસ આગાહી કરવી યોગ્ય નથી હોવું નવેમ્બરમાં જ કંઈક સ્પષ્ટ કહી શકાય. લા નીના સામાન્ય રીતે તાપમાનમાં ઘટાડાનું કારણ બને છે. આ કારણે શિયાળામાં પણ વધુ વરસાદ પડે છે, જેના કારણે દેશના ઉત્તર-પશ્ચિમ ભાગમાં તાપમાન સામાન્ય કરતા થોડું ઓછું થઈ જાય છે.
એનસીઆરમાં વરસાદ
વરસાદ પછી ભેજવાળી ગરમીથી પરેશાન NCR અને આસપાસના વિસ્તારોને બે-ત્રણ દિવસમાં વેસ્ટર્ન ડિસ્ટર્બન્સથી રાહત મળી શકે છે. સ્કાયમેટના પ્રવક્તા મહેશ પલાવતે કહ્યું છે કે 5 ઓક્ટોબરે દિલ્હી અને તેની આસપાસ હળવો વરસાદ થઈ શકે છે, જેના કારણે તાપમાનમાં થોડો ઘટાડો થઈ શકે છે. ચાર વર્ષ બાદ આ વખતે 934.8 મીમી વરસાદ નોંધાયો છે જે સામાન્ય કરતા આઠ ટકા વધુ છે. સૌથી વધુ વરસાદ ઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બરમાં થયો હતો. દેશના મોટાભાગના વિસ્તારોમાં સામાન્ય કરતાં વધુ વરસાદ થયો છે.