Narendra Modi: જુલાઇનું બીજું અઠવાડિયું કૂટનીતિના દૃષ્ટિકોણથી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ રહેવાનું છે. આ દરમિયાન 3 અને 4 જુલાઈના રોજ અસ્તાનામાં શાંઘાઈ કોઓપરેશન ઓર્ગેનાઈઝેશન (SCO)ની બેઠક યોજાશે. દેશના વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી 8 થી 10 જુલાઈ સુધી બે દેશોની મુલાકાતે જશે. આ દરમિયાન તેઓ રશિયા અને ઓસ્ટ્રિયાની મુલાકાત લેશે. સતત ત્રીજી વખત વડાપ્રધાન તરીકેનો કાર્યભાર સંભાળ્યા બાદ આ તેમની પ્રથમ દ્વિપક્ષીય મુલાકાત હશે. ખાસ વાત એ છે કે 1983માં તત્કાલિન વડાપ્રધાન ઈન્દિરા ગાંધી પછી વિયેનાની મુલાકાત લેનારા નરેન્દ્ર મોદી બીજા એવા વડાપ્રધાન હશે.
દ્વિપક્ષીય સંબંધોની 60મી વર્ષગાંઠ
વિદેશ મંત્રાલયના સૂત્રોનું કહેવું છે કે વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી આવતા મહિને રશિયામાં વ્લાદિમીર પુતિન સાથે દ્વિપક્ષીય વાતચીત બાદ વિયેના જવા રવાના થશે. નરેન્દ્ર મોદી 41 કરતાં વધુ વર્ષોમાં મધ્ય યુરોપિયન રાષ્ટ્ર ઑસ્ટ્રિયાની મુલાકાત લેનારા બીજા વડાપ્રધાન હશે. અગાઉ 1983માં ઈન્દિરા ગાંધીએ ઓસ્ટ્રિયા અને વિયેનાની મુલાકાત લીધી હતી. આ મુલાકાતમાં વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી સાથે વિદેશ મંત્રી જયશંકર પણ ભાગ લેશે. ઓસ્ટ્રિયામાં ભારતીય રાજદૂત શંભુ કુમારનના જણાવ્યા અનુસાર, ભારત અને ઓસ્ટ્રિયા બંને હાલમાં દ્વિપક્ષીય સંબંધોની સ્થાપનાની 60મી વર્ષગાંઠની ઉજવણી કરી રહ્યા છે. આ મુલાકાત બંને દેશો વચ્ચે સ્ટાર્ટઅપ અને હાઈ-ટેક ક્ષેત્રે દ્વિપક્ષીય સંબંધોને મજબૂત બનાવશે.
)
વિદેશ મંત્રી જયશંકર 23 વર્ષ બાદ ઓસ્ટ્રિયા ગયા
આ વર્ષની શરૂઆતમાં જ્યારે વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકર ઓસ્ટ્રિયાની મુલાકાતે ગયા હતા, ત્યારે 23 વર્ષમાં મધ્ય યુરોપિયન રાષ્ટ્રની ભારતીય વિદેશ મંત્રીની આ પ્રથમ મુલાકાત હતી. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી 10 જુલાઈએ વિયેનાની એક દિવસીય મુલાકાતે જશે. 8-9 જુલાઈએ રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિન સાથે સમિટ બાદ વડાપ્રધાન મોદી ઓસ્ટ્રિયાના ચાન્સેલર કાર્લ નેહામરને મળશે. આ દરમિયાન બંને દેશોમાં ટેક્નોલોજી, એનર્જી, ઈલેક્ટ્રોનિક્સ, મોબિલિટી અને ટેક્નોલોજીના ક્ષેત્રમાં ભાગીદારી, દ્વિપક્ષીય વેપાર અને રોકાણ વધારવા પર ચર્ચા થશે. ઉપરાંત, બેંગલુરુમાં પહેલાથી જ અસ્તિત્વમાં છે તે ભારત-ઓસ્ટ્રિયા સ્ટાર્ટઅપ બ્રિજને મજબૂત બનાવવાની શક્યતાઓ પર વિચાર કરવામાં આવશે. ઓસ્ટ્રિયામાં હાલમાં 35 ભારતીય ટેક્નોલોજી કંપનીઓ છે. આ સમયગાળા દરમિયાન ઓટો સેક્ટરમાં મજબૂત સંબંધો બનાવવાના પ્રયાસો પણ કરવામાં આવશે.
ઓસ્ટ્રિયા નાટોનું સભ્ય નથી
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની વિયેના મુલાકાતને ભારતના આલ્પાઇન આઉટરીચ પ્રોગ્રામ તરીકે જોવામાં આવી રહી છે. તે જ સમયે, મોસ્કો મુલાકાત પછી, વિયેનાની મુલાકાત કોઈપણ આંતરરાષ્ટ્રીય સંસ્થાથી અલગ માનવામાં આવી રહી છે. કારણ કે ઑસ્ટ્રિયા તટસ્થ છે અને મધ્ય યુરોપમાં જોડાવા છતાં, તે યુએસની આગેવાની હેઠળના ઉત્તર એટલાન્ટિક સંધિ સંગઠન નાટોનું સભ્ય નથી અને યુક્રેન સંઘર્ષ દરમિયાન તેણે મોસ્કો સાથે તેના આર્થિક સંબંધો જાળવી રાખ્યા છે. જો કે, યુક્રેન સંઘર્ષ બાદ, તેણે રશિયાની નિંદા કરી અને જાહેરાત કરી કે વિયેના ભૂતકાળની દુશ્મનાવટને સમાપ્ત કરવા અને રાજકીય શાંતિ પ્રક્રિયા શરૂ કરવાના બંને દેશોના પ્રયાસોને સમર્થન આપવાનું ચાલુ રાખશે. યુરોપિયન યુનિયનનો આ દેશ ભારતના સ્ટાર્ટઅપ, હાઈ-ટેક અને એજ્યુકેશન સેક્ટરમાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે.
)
એસસીઓની બેઠકમાં મોદીને બદલે જયશંકર ભાગ લેશે
આ પહેલા 3 અને 4 જુલાઈએ અસ્તાનામાં શાંઘાઈ કોઓપરેશન ઓર્ગેનાઈઝેશન (SCO)ની બેઠક યોજાશે. પીએમ મોદીના બદલે વિદેશ મંત્રી ડૉ.એસ.જયશંકર આ બેઠકમાં ભાગ લેશે. એવું માનવામાં આવે છે કે વડાપ્રધાન મોદીએ રશિયા અને ઓસ્ટ્રિયાની બે દેશોની મુલાકાતને કારણે SCO સમિટમાં ભાગ ન લેવાનો નિર્ણય લીધો છે. SCO સમિટમાં અફઘાનિસ્તાનની સ્થિતિ, યુક્રેન સંઘર્ષ અને SCO સભ્ય દેશો વચ્ચે એકંદર સુરક્ષા સહયોગને પ્રોત્સાહન આપવા અંગે ચર્ચા થવાની અપેક્ષા છે. ભારત ગયા વર્ષે SCOનું અધ્યક્ષ હતું. ભારતે ગયા વર્ષે જુલાઈમાં વર્ચ્યુઅલ રીતે SCO સમિટનું આયોજન કર્યું હતું. SCO સાથે ભારતનું જોડાણ 2005માં એક નિરીક્ષક દેશ તરીકે શરૂ થયું હતું. તે જ સમયે, ભારત 2017 માં અસ્તાના સમિટમાં SCOનું સંપૂર્ણ સભ્ય બન્યું. 2017માં પાકિસ્તાનને તેની કાયમી સભ્યતા પણ આપવામાં આવી હતી. હાલમાં ભારત, ચીન, રશિયા, પાકિસ્તાન, કઝાકિસ્તાન, કિર્ગિસ્તાન, તાજિકિસ્તાન અને ઉઝબેકિસ્તાન SCO ના સભ્ય દેશો છે.
