Earthquake:જમ્મુ-કાશ્મીરના પુંછ વિસ્તારમાં મંગળવારે સવારે ભૂકંપના જોરદાર આંચકા અનુભવાયા હતા. મળતી માહિતી મુજબ આ ભૂકંપ સવારે લગભગ 6.45 કલાકે આવ્યો હતો. ભૂકંપના આંચકા એટલા જોરદાર હતા કે લોકો જાગી ગયા હતા. લોકો ઘરની બહાર આવી ગયા. જો કે જાનમાલના નુકસાનના કોઈ સમાચાર નથી. તેની ઊંડાઈ 5 કિમી હોવાનું કહેવાય છે.
ભૂકંપ શા માટે થાય છે?
તેને વૈજ્ઞાનિક રીતે સમજવા માટે આપણે પૃથ્વીની રચનાને સમજવી પડશે. પૃથ્વી ટેકટોનિક પ્લેટો પર સ્થિત છે. તેની નીચે પ્રવાહી લાવા છે અને તેના પર ટેક્ટોનિક પ્લેટો તરતી છે. ઘણી વખત આ પ્લેટો એકબીજા સાથે અથડાય છે. વારંવાર અથડામણને કારણે, કેટલીકવાર પ્લેટોના ખૂણાઓ વળે છે અને જ્યારે ખૂબ દબાણ હોય છે, ત્યારે આ પ્લેટો તૂટવા લાગે છે. આવી સ્થિતિમાં, નીચેથી આવતી ઊર્જા બહાર નીકળવાનો માર્ગ શોધે છે. જ્યારે આ વિક્ષેપ બનાવે છે, ત્યારે ધરતીકંપ થાય છે.
તીવ્રતા કેવી રીતે માપવામાં આવે છે?
ભૂકંપ રિક્ટર સ્કેલ પર માપવામાં આવે છે. રિક્ટર સ્કેલ એ ભૂકંપના તરંગોની તીવ્રતા માપવા માટેનું ગાણિતિક સ્કેલ છે, તેને રિક્ટર મેગ્નિટ્યુડ ટેસ્ટ સ્કેલ કહેવામાં આવે છે. રિક્ટર સ્કેલ પર, ધરતીકંપ તેના કેન્દ્ર એટલે કે એપીસેન્ટરથી 1 થી 9 સુધી માપવામાં આવે છે. આ સ્કેલ ધરતીકંપ દરમિયાન પૃથ્વીની અંદરથી મુક્ત થતી ઊર્જાના આધારે તીવ્રતાને માપે છે.
રિક્ટર સ્કેલ પર ભૂકંપની તીવ્રતા અનુસાર શું અસર થઈ શકે છે તે જાણો:
- 0 થી 1.9 રિક્ટર સ્કેલ પર આવેલા ભૂકંપને સિસ્મોગ્રાફ દ્વારા જ જાણી શકાય છે.
- 2 થી 2.9 રિક્ટર સ્કેલ પર ભૂકંપ આવે ત્યારે હળવા આંચકા આવે છે.
- જ્યારે 3 થી 3.9 રિક્ટર સ્કેલનો ભૂકંપ આવે છે ત્યારે તેની અસર તમારી નજીકથી પસાર થતી ટ્રકની થાય છે.
- 4 થી 4.9 રિક્ટર સ્કેલ પર ભૂકંપ આવે તો વિન્ડોઝ તૂટી શકે છે. દિવાલો પર લટકતી ફ્રેમ્સ પડી શકે છે.
- 5 થી 5.9 રિક્ટર સ્કેલ પર ભૂકંપ આવે ત્યારે ફર્નિચર હલી શકે છે.
- 6 થી 6.9 રિક્ટર સ્કેલ પર ભૂકંપ આવે ત્યારે ઇમારતોના પાયામાં તિરાડ પડી શકે છે. ઉપરના માળને નુકસાન થઈ શકે છે.
