મે મહિનામાં ગ્રોસ ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસીસ ટેક્સ (GST) કલેક્શન ૧૬.૪ ટકા વધીને રૂ. ૨.૦૧ લાખ કરોડથી વધુ થયું છે. રવિવારે જાહેર કરાયેલા સરકારી ડેટામાં આ માહિતી આપવામાં આવી હતી. અગાઉ, એપ્રિલમાં GST કલેક્શન રૂ. ૨.૩૭ લાખ કરોડના તેના સર્વકાલીન ઉચ્ચ સ્તરે પહોંચ્યું હતું.
વિગત શું છે?
મે મહિનામાં સ્થાનિક વ્યવહારોમાંથી કુલ GST આવક ૧૩.૭ ટકા વધીને રૂ. ૧.૫૦ લાખ કરોડ થઈ હતી, જ્યારે આયાતમાંથી GST કલેક્શન ૨૫.૨ ટકા વધીને રૂ. ૫૧,૨૬૬ કરોડ થયું હતું. મે મહિનામાં કુલ કેન્દ્રીય GST આવક રૂ. ૩૫,૪૩૪ કરોડ, રાજ્ય GST આવક રૂ. ૪૩,૯૦૨ કરોડ અને સંકલિત GST વસૂલાત લગભગ રૂ. ૧.૦૯ લાખ કરોડ થઈ હતી. સેસમાંથી આવક રૂ. ૧૨,૮૭૯ કરોડ હતી. મે, ૨૦૨૪માં GST કલેક્શન રૂ. ૧,૭૨,૭૩૯ કરોડ થયું હતું.
દરમિયાન, મહિના દરમિયાન કુલ રિફંડ ચાર ટકા ઘટીને રૂ. ૨૭,૨૧૦ કરોડ થયું હતું. મહિના દરમિયાન ચોખ્ખી GST વસૂલાત લગભગ રૂ. ૧.૭૪ લાખ કરોડ હતી, જે વાર્ષિક ૨૦.૪ ટકાની વૃદ્ધિ દર્શાવે છે. ડેલોઇટ ઇન્ડિયાના ભાગીદાર એમએસ મણિએ જણાવ્યું હતું કે રાજ્યોમાં GST વસૂલાતના વિકાસમાં વ્યાપક તફાવત છે. આવી સ્થિતિમાં, દરેક રાજ્યમાં તેના માટે મહત્વપૂર્ણ ક્ષેત્રોનું ઊંડાણપૂર્વક વિશ્લેષણ કરવાની જરૂર છે.
મહારાષ્ટ્ર, પશ્ચિમ બંગાળ, કર્ણાટક અને તમિલનાડુ જેવા મોટા રાજ્યોએ વસૂલાતમાં ૧૭ ટકાથી ૨૫ ટકાની વૃદ્ધિ નોંધાવી છે, જ્યારે ગુજરાત, આંધ્રપ્રદેશ અને તેલંગાણા જેવા મોટા રાજ્યોએ છ ટકા સુધીનો વધારો દર્શાવ્યો છે. મધ્યપ્રદેશ, હરિયાણા, પંજાબ અને રાજસ્થાન જેવા કેટલાક રાજ્યોમાં GST વસૂલાતમાં સરેરાશ ૧૦ ટકાનો વધારો જોવા મળ્યો છે. મણિએ કહ્યું, “તેથી, દેશભરમાં સરેરાશ વૃદ્ધિ રાજ્યોમાં સમાન રીતે પ્રતિબિંબિત થતી નથી, સંભવતઃ પ્રાદેશિક અથવા મોસમી પરિબળોને કારણે, જેના માટે ઊંડાણપૂર્વક ડેટા-આધારિત વિશ્લેષણની જરૂર છે.”